ژنیکوماستی یک حالت خوش خیم در پستان مردان است که در واقع همان بزرگ شدن سینه در مردان می‌باشد که ممکن است در 40 – 65 % مردان در سنین مختلف به وجود آید. از مهم‌ترین عواملی که می‌تواند سبب بروز ژنیکوماستی یا بزرگ شدن سینه در مردان شود، بهم خوردن تعادل هورمونی و پایین آمدن سطح تستوسترون می‌باشد. همانطور که می‌دانید یک هورمون طبیعی که هم در بدن مردان و هم در بدن زنان ترشح می‌شود و سبب بروز صفات مردانه( ضخیم شدن صدا، رشد موهای بدن و غیره) می‌شود، تستوسترون است اما میزان آن در مردان بیشتر از زنان است. کاهش ترشح هورمون تستوسترون نسبت به استروژن موجب برهم زدن تعادل هورمونی در بدن مردان می‌شود که نهایتا منجر به ایجاد ژنیکوماستی در مردان می‌شود. ژنیکوماستی می تواند یک یا هر دو سینه را تحت تأثیر قرار دهد و سبب از بین رفتن تقارن سینه‌ها شود. به طور کلی ژنیکوماستی مشکلی جدی نیست و به راحتی قابل درمان است اما تحمل آن در برخی از موارد به دلیل احساس درد در سینه‌ها دشوار می‌باشد.

نشانه‌ها و علائم ژنیکوماستی عبارتند از:

• التهاب بافت سینه
• حساسیت سینه ها
• احساس درد سینه در مردان
• ترشح مایعات از نوک سینه

در صورتی که در سینه‌های خود احساس التهاب شدید، درد یا حساسیت زیاد و ترشح از نوک پستان احساس می کنید، بلافاصله به جراح ژنیکوماستی مراجعه کنید.

ژنیکوماستی (Gynecomastia) فقط از نظر ظاهری مشکل ساز نیست، خودش می تواند یک نشانه از بیماری زمینه‌ای باشد. برای مثال بیماری‌های متابولیک مانند نارسایی کلیه، نارسایی کبد، نارسایی هیپوفیز، کم کاری و پرکاری تیروئید، وجود یک سری تومورهای زمینه‌ای مانند تومورهای ریه، تومورهای هیپوفیز مغز ، تومورهای بیضه و تومورهای فوق کلیه. این موارد از جمله بیماری‌های مهمی هستند که ممکن است یکی از علائمشان ژنیکوماستی باشد. در این صورت هنگام مراجعه ابتدا باید این بیماری‌ها تشخیص داده شود و سپس درمانش آغاز شود. بنابراین باید بلافاصله با مشاهده علائم درد در ناحیه سینه که در بالا اشاره شد (ترشح در نوک سینه، تورم و تغییر سایز سینه) به پزشک متخصص مراجعه کنید.

از جمله مشکلات اساسی این بیماری می‌توان به تغییر شکل سینه‌ها که موجب ایجاد ظاهری بد و ناخوش آیند در اندام آقایان می‌شود، اشاره کرد و همچنین موجب کاهش اعتماد به نفس و نمایان شدن سینه‌ها از روی لباس ‌شود اما نکته مهم در این بیماری اینست که هرنوع بزرگی سینه در مردان به معنی ژنیکوماستی نیست!!!

ژنیکوماستی کاذب

تجمع چربی در سینه از مهم‌ترین عوامل متداول بزرگی سینه در مردان است. یک برداشت اشتباه در بین مردم وجود دارد که تصور می‌کنند که انواع بزرگی سینه در مردان دلیل بر ژنیکوماستی است. ژنیکوماستی به دلیل رشد زیاد بافت سینه در اطراف نوک سینه ایجاد می‌شود که لزوماً تمام موارد بزرگی سینه در اثر ژنیکوماستی اتفاق نمی‌افتد. چربی سینه که به آن پکتورال نیز گفته می‌شود، ظاهری مشابه به ژنیکوماستی دارد که به آن ژنیکوماستی کاذب گفته می‌شود. روش‌های جدیدی برای تشخیص ژنیکوماستی از سایر موارد بزرگی سینه وجود داردتصویر سمت راست آناتومی ژنیکوماستی کاذب و تصویر سمت چپ آناتومی ژنیکوماستی حقیقی را نشان می‌دهد. در تصویر سمت راست، علت بزرگی سینه تجمع بافت چربی است در حالی که در تصویر سمت چپ بافت غده ‌ای پشت نوک سینه عامل برجستگی آن شده است.

چه کسانی مبتلا به ژنیکوماستی می‌شوند؟؟

• افرادی که چاقی مفرط دارند.
• افرادی که قشر ورزشکار(بدنسازان) هستند که به دنبال مصرف مکمل و یا داروهای عضله ساز و هورمونی مبتلا به ژنیکوماستی می‌شوند.

بهترین سن برای جراحی ژنیکوماستی

امروزه برای انجام جراحی زیبایی پلاستیک سن مشخصی وجود ندارد. این مشکل در بین پسران، نوجوانان و مردان تا سنین میانسالی و پیری شایع است. عارضه ژنیکوماستی فارغ از سن فرد می‌تواند احساس نارضایتی از وضعیت جسمانی را ایجاد نماید که این جراحی با تشخیص جراح ژنیکوماستی قابل درمان است و جای هیچگونه نگرانی نیست.

انتخاب بهترین جراح ژنیکوماستی

از شایع‌ترین عارضه‌های در میان مردان جراحی ژنیکوماستی است که انجام این جراحی تاثیر بسزایی در کیفیت روابط اجتماعی فرد دارد. روش‌های مختلفی برای جراحی ژنیکوماستی در مردان وجود دارد که بهترین روش آن توسط جراح، در اولین جلسه مشاوره مشخص می‌شود. مشاوره با پزشک متخصص می‌تواند شما را در انتخاب بهترین و کم عارضه ترین روش کمک کند. بهتر است بدانید که ژنیکوماستی می‌تواند به راحتی قابل درمان باشد بنابراین در خصوص دغدغه‌ها و نگرانی‌های خود با جراح ژنیکوماستی خود صحبت کنید تا جراح با آگاهی کافی این جراحی را انجام دهد.

علل ایجاد ژنیکوماستی در آقایان

امروزه دلایل زیادی برای ایجاد ژنیکوماستی شناسایی شده است. عوامل مختلفی مانند تغییرات هورمونی، افزایش وزن، ژنتیک، سوء تغذیه، بیماری‌های کبدی و کلیوی، مصرف برخی داروها، استفاده از مخدرها، شیمی درمانی، مشروبات الکلی باعث تشدید وضعیت رشد سینه‌ها می‌شود. بزرگی سینه‌ها می‌تواند از مصرف طولانی مدت غذاهای حاوی استروژن زیاد اتفاق بیفتد. بروز ژنیکوماستی به چند فاکتور گوناگون بستگی دارد که در هر فرد به دلایل مختلفی اتفاق می‌افتد. در ادامه به تعدادی از دلایل وقوع پدیده خواهیم پرداخت:

ژنیکوماستی به دلیل چاقی

‌میتوان گفت یکی از اصلی‌ترین دلایل ژنیکوماستی در مردان، تجمع چربی در ناحیه سینه است. تجمع چربی بعد از افزایش وزن در نواحی خاصی از بدن( ران، بازو، شکم و پهلو) به صورت موضعی اتفاق می‌افتد. در چنین شرایطی افزایش چربی موجب بزرگ شدن سینه و افتادگی آن می‌شود.

ژنیکوماستی به‌دلیل عوارض مصرف دارو

گاهی مصرف برخی داروها موجب تحریک ژنیکوماستی (افزایش سایز سینه در مردان) می‌شود. برخی از داروها می‌توانند مستقیم یا غیر مستقیم باعث افزایش میزان استروژن یا تسهیل تولید آن شوند. گاهی نیز استفاده از داروهایی مثل داروهای ضد افسردگی، داروهای درمان و کنترل ایدز، داروهای آنتی بیوتیک و شیمی درمانی نیز، موجب عوارضی مثل ژنیکوماستی می‌شوند. بنابراین باید مصرف این داروها را با احتیاط و تجویز پزشک انجام دهید و در صورت بروز چنین شرایطی، موضوع را با پزشک متخصص‌ خود درمیان بگذارید.

• داروهای ضد آندروژن جهت درمان بزرگ شدن پروستات یا سرطان آن تجویز می‌گردد؛ مانند فلوتامید، اسپیرونولاکتون و فیناستراید
• داروهای استروئیدهای آنابولیک و آندروژن‌ها (این داروها گاهی بدون تجویز پزشک متخصص و به‌طور خودسرانه توسط ورزشکاران پرورش اندام استفاده می‌شود)
• افرادی که داروهای HIV مصرف می‌کنند و دارای HIV+ هستند
• داروهای ضد اضطراب مثل دیازپام و والیوم
• داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای
• داروهای مخصوص زخم معده مانند سایمتیدین
• داروهای دیگوکسین (ضد آریتمی) مخصوص مشکلات قلبی و مسدود کننده کلسیم
• داروهای ضد تهوع مانند متوکلوپرامید
• آنتی بیوتیک‌ها

استروژن

ترشح بیش از حد طبیعی هورمون زنانه استروژن در بدن مردان، از اصلی‌ترین دلایل بروز ژنیکوماستی است. زمانی که استروژن در بدن مردان غالب می‌شود، ویژگی‌های زنانه مانند بزرگی سینه‌ها ایجاد می‌شود. پژوهش‌های انجام شده نشان می‌دهد که مصرف مرتب برخی از مواد غذایی می‌توانند باعث افزایش و تولید استروژن در بدن مردان شوند.

استروئیدها

از دیگر دلایل اصلی ژنیکوماستی می‌توان به مصرف استروئید در قشر ورزشکاران (بدن‌سازان) و کسانی که از داروهای هورمونی استفاده می‌کنند، اشاره کرد. از آنجایی که استروئید تاثیر بسزایی بر میزان استروژن بدن دارد، پس از مصرف نادرست استروئید در بدنسازان، میزان استروژن در بدن افزایش میابد که موجب بهم خوردن تعادل تستوسترون و استروژن در بدن می‌شود.

ژنیکوماستی به دلیل ژنتیک

یکی دیگر از عوامل ژنیکوماستی، سندرم کلاین فلتر است. افرادی که تحت تأثیر این بیماری قرار می‌گیرند، یک کروموزوم ایکس اضافی دارند. کروموزوم‌های ایکس و وای در بدن تعیین‌ کننده جنسیت هستند و ترکیب کروموزوم ایکس وای، جنسیت مرد و ترکیب کروموزومم ایکس ایکس جنسیت زن را مشخص می‌کند. با این حال در سندرم کلاین فلتر یک کروموزوم ایکس اضافی در بدن مرد وجود دارد و ترکیب غیرطبیعی ایکس ایکس وای ایجاد می‌کند که موجب ایجاد پدیده ژنیکوماستی می‌شود. البته این بیماری از دوران کودکی قابل تشخیص قابل تشخیص هست و همه افزاد دچار این اختلال نیستند. آناتومی بدن افراد و فرم آن، معمولا تحت تأثیر عوامل ژنتیکی است. برخی افراد دارای چاقی بالاتنه هستند، برخی دیگر تجمع چربی پایین تنه دارند. این الگوی چاقی معمولا در اعضا دیگر خانواده و نسل‌های پیشین آن نیز دیده می‌شود. پس در خصوص پدیده ژنیکوماستی در آقایان، وراثت و ژنتیک را می‌توان یکی از عوامل نسبتا قوی  دانست.

پرکاری تیروئید

یکی از غدد تولید کننده هورمون در بدن، غده تیروئید است و وظیفه کنترل عملکردهای حیاتی بدن مانند ضربان قلب و میزان سوخت و ساز کالری‌های را دارد. پرکاری تیروئید زمانی اتفاق می‌افتد که غده تیروئید بیش از حد فعالیت می‌کند و در نتیجه موجب تولید بیش از اندازه هورمون‌های تیروئید در بدن می‌شوند. پرکاری تیروئید در زنان بیشتر از مردان اتفاق می‌افتد اما در صورتی که مردان مبتلا شوند ممکن است دچار بزرگی سینه شوند.

 افزایش سن

در بدن مردها با افزایش سن میزان تستوسترون کاهش یافته و تعادل آن نسبت به استروژن تغییر می‌کند. این وضعیت منجر به غالب شدن هورمون زنانه استروژن می‌شود.

ژنیکوماستی به‌دلیل نارسایی کبد و کلیه

از رایج‌ترین مشکلاتی که بعد از بروز بیماری‌های کبد و کلیه مشاهده می‌شود، تغییرات هورمونی و برهم خوردن نظم هورمون‌ها است. گاهی به‌دلیل به هم خوردن نظم هورمون‌ها در بدن، شاهد بزرگ شدن سینه در مردان هستیم. این مشکل در بیمارانی که دیالیز می‌شود، از علائمی است که مورد شکایت قرار می‌گیرد. در افراد مبتلا به سیروز کبدی نیز، ایجاد ژنیکوماستی بسیار رایج است.

نکته بسیار مهم

افرادی که سابقه این مشکل را در پدر، عمو، پدربزرگ، دایی و فرزندان آن‌ها دارند، بیشتر در ریسک بروز ژنیکوماستی هستند.

درجات مختلف ژنیکوماستی

ژنیکوماستی به چهار درجه دسته‌بندی می‌شود که گرید 1 خفیف‌ترین حالت و گرید 4 شدیدترین آن می‌باشد.

درجه یک: تجمع نقطه‌ای و موضعی بافت‌های حول نوک سینه می‌باشد. این وضعیت از نظر شدت بسیار خفیف حساب می‌شود.

درجه دو : بزرگی متوسط سینه که فراتر از مرزهای نوک سینه رفته و حاشیه آن از سینه قابل تشخیص نیست. این درجه از ژنیکوماستی در حالت خفیف رو به برجسته بودن قرار دارد.

درجه سه: بزرگی متوسط سینه که فراتر از مرزهای نوک سینه گسترش یافته و وضعیت برجسته در سینه به وجود می‌آید و همچنین سینه دارای پوست اضافی است.

درجه چهار: بزرگی شدید سینه همراه با پوست اضافی و ظاهر زنانگی سینه از مشخص‌ترین ویژگی ظاهری این درجه از ژنیکوماستی است.

تشخیص بزرگی سینه توسط جراح ژنیکوماستی

رویکرد کلاسیک: بیمار به پشت بر روی تخت دراز می‌کشد در حالی که دستان او زیر سرش قرار گرفته ‌اند. پزشک با انگشتان شست و اشاره مطابق شکل اطراف نوک سینه را بررسی می‌کند.

در بیمارانی که ژنیکوماستی حقیقی دارند، توده سفت یا لاستیک مانند که مرکز آن نوک سینه است، احساس می‌شود. در افرادی که ژنیکوماستی ندارند بلکه چربی سینه باعث بزرگی سینة آنها شده است چنین توده سفت بافتی احساس نمی‌شود.

آزمایشات اولیه گام مهمی برای تشخیص علت ژنیکوماستی عبارتند از:

• آزمایش خون
• ماموگرافی

علاوه بر این، ممکن است بسته به نتایج آزمایشات اولیه، پزشک آزمایشات تکمیلی زیر را برای تشخیص دقیق تر ابعاد ژنیکوماستی تجویز نماید:

• سی تی اسکن
• ام آر آی
• سونوگرافی بیضه
• بیوسپی یا نمونه برداری

جراحی ژنیکوماستی

یکی از روش‌های درمان قطعی بزرگی پستان در مردان، جراحی ژنیکوماستی است. البته فرد در دوران نوجوانی به دنبال بلوغ به این عارضه دچار می‌شود که در مراحل اول از داروهای هورمونی برای کنترل این بیماری استفاده می‌شود. اما این روش معمولا جوابگوی این مشکل نبوده و بعد از دوران بلوغ در صورت نیاز جراحی خواهد شد. میزان رشد بیماری در هر دو پستان می تواند متفاوت باشد و لزوما یکسان نیست.

تغییر فرم اندام باعث افزایش اضطراب و کاهش اعتماد به نفس فرد می گردد. در این روش می‌توان با ایجاد یک برش کوچک در ناحیه نوک سینه، چربی و بافت‌های اضافی را از سینه خارج کرد. روش‌های جراحی ژنیکوماستی متفاوت است که با توجه به وضعیت فرد و تشخیص جراح قابل انجام است. ژنیکوماستی به دو حالت مختلف اتفاق می‌افتد:

1. افزایش حجم بافت پستان: درصورتی ‌که ژنیکوماستی در گرید بالا باشد و میزان افتادگی سینه و آویزان شدن پوست و بافت سینه زیاد باشد، نیاز به جراحی ژنیکوماستی با برش است.
2. افزایش حجم چربی اطراف پستان: درصورتی‌ که حجم چربی درون سینه موجب بروز چنین شرایطی باشد، می‌توانید از لیپوماتیک برای درمان ژنیکوماستی استفاده کنید و بافت چربی را در این ناحیه تخلیه کنید.

درمان ژنیکوماستی با روش لیپوساکشن

جراحی سینه با لیپوساکشن که در دسته جراحی‌های غیر تهاجمی قرار می‌گیرد. در این روش هیچ برشی روی پوست ایجائ نمی‌شود. در اکثر موارد می‌توان از دستگاه لیپوساکشن برای خارج کردن چربی استفاده کرد. این جراحی تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شود که مدت زمان انجام آن نهایتا دو ساعت خواهد بود. در این حالت توده چربی توسط ساکشن تخلیه می‌شود. چند برش ظریف در بالا و پایین سینه ایجاد شده و چربی توسط دستگاه ساکشن تخلیه می‌شود.

در چنین شرایط هیچ جای زخم جدی روی پوست نخواهد بود. اما این روش برای کسانی که ژنیکوماستی خفیف دارند، مناسب است چرا که تنها با این روش چربی زیر پوست تخلیه می‌شود و هیچ اقدام برای بازگرداندن پوست به حالت طبیعی و اولیه انجام نمی‌شود. در نتیجه این روش برای کسانی که از به دلیل وزن بالای بافت، سینه دچار افتادگی و کشیدگی پوست شده‌اند، نمی‌توان انتظار بهبودی کامل داشت.

درمان ژنیکوماستی با روش جراحی

تنها روش تضمین شده و ماندگار برای رفع ژنیکوماستی در گرید بالا، جراحی تهاجمی است. در واقع این روش برای افرادی که میزان افتادگی پوست سینه زیاد باشد و حجم سینه در حدی نباشد که با لیپوساکشن قابل درمان باشد، این جراحی بهترین گزینه می‌باشد. با استفاده از این روش شکل و فرم سینه‌ها حفظ می‌شود و به حالت استاندارد بازمی‌گردد. در این روش جراح برشی نازک در اطراف هاله نوک سینه ایجاد می‌کند و سپس اقدام به جدا کردن هاله می‌کند تا به محل جدید منتقل کند. سپس جهت برداشتن بافت و پوست اضافی سینه‌ها، برشی در سینه ایجاد می‌شود.

پس از انجام تمامی موارد فوق، جراح اقدام به تخلیه بافت اضافی سینه می‌کند. در نهایت جراح بعد از طی کردن پروسه تخلیه بافت، هاله و نوک سینه را به محل مورد نظر بخیه می‌زند. جراح با توجه به تکنیک و مهارت خود از بخیه‌های ظریف و منظم در اطراف هاله و محل برش استفاده می‌کند تا ظاهر سینه به حالت طبیعی خود بازگردد. از مزایای مهم جراحی ژنیکوماستی این است که احتمال بازگشت پس از جراحی بسیار کاهش میابد. در برخی مواقع نیز نسبت به شرایط بیمار و نظر جراح، هر دو روش جراحی با ایجاد برش و لیپوساکشن برای درمان ژنیکوماستی توصیه می‌شود.

نکته مهم:

برای جراحی ژنیکوماستی نظر جراح در مورد لیپوساکشن و یا خارج کردن بافت پستان با برش کنار هاله پستان و یا ترکیب هر دو این روش خیلی مهم است.

دوستان ورزشکار ما تا به امروز از نتیجه کار و قرینه‌سازی سینه‌ها کاملا راضی بوده‌اند، ژنیکوماستی باعث ایجاد نمره منفی در مسابقات می‌شوند و این امر برای آن‌ها بسیار مهم است.

روش‌های درمان ژنیکوماستی

درمان طبیعی ژنیکوماستی

بزرگ شدن سینه در مردانی که اضافه وزن بیش از حد دارند امری طبیعی است. فرد می تواند در راستای بهبود وضعیت خود رژیم غذایی سلامت را رعایت کند و فعالیت های ورزشی سبک را به طور پیوسته انجام دهد.

• تحت هیچ شرایطی از داروهای هورمونی بدن سازی استفاده نکنید.
• به هیچ وجه از داروهای غیرقانونی استروئیدهای آنابولیک، آندروژن، آمفتامین، ماری جوانا یا هروئین استفاده نکنید.
• مصرف الکل را تاحد زیادی کنترل کنید و تحت هیچ شرایطی آن را به‌صورت روزانه و هفتگی، مصرف نکنید.
• داروهای مصرفی را از لحاظ تحریک بدن به بروز ژنیکوماستی بررسی کنید و در صورت وجود ریسک ژنیکوماستی، از پزشک متخصص‌تان بخواهید تا درصورت امکان داروی جایگزین به شما تجویز کند.
• ورزش کنید و عضلات بدن را تقویت کنید تا دچار کشیدگی پوست و افتادگی آن در ناحیه سینه نشوید.
• رژیم غذایی متناسبی در پیش بگیرید.

ساده‌ ترین راه برای حفظ تعادل هورمون‌ها در مردان، ترکیبی از تمام توصیه ‌های بالا به ‌اضافه خواب مناسب، کاهش استرس و مدیریت آن و حفظ وزن سالم است. تمام مطالعات نشان می‌دهد حفظ وزن سالم و خواب کافی فاکتورهای مهمی در تعیین تولید هورمون‌ها از جمله تستسترون و کاهش تولید استروژن ناخواسته می‌باشد.

مراقبت‌های قبل از ژنیکوماستی

• وزن خود را به عدد متعادل برسانید.
• آزمایشات توصیه شده مانند آزمایش خون، ماموگرافی و … را انجام دهید.
• یک ماه قبل از جراحی مصرف سیگار و الکل را کنار بگذارید.
• پزشک متخصص را از تمامی بیماری ها، حساسیت ها و داروهای مصرفی خود باخبر سازید.
• قبل از جراحی مصرف داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی و آسپیرین ممنوع است.
• به طور کلی از مصرف موادی که باعث لخته شدن خون می شود خودداری کنید.
• از نتیجه عمل انتظارات واقع بینانه داشته باشید.

مراقبت‌های بعد از عمل کوچک کردن سینه مردان

بعد از انجام عمل جراحی نیاز به بستری شدن در بیمارستان نبوده و فرد می‌تواند به خانه برود. بعد از انجام جراحی فرد باید تا 2 ماه از گن‌های مخصوصی که پزشک متخصص تجویز کرده، استفاده کنید.

عوارض عمل ژنیکوماستی در مردان

عوارض جراحی ژنیکوماستی شامل خون ریزی، لخته شدن خون، عدم تقارن سینه ها و عفونت می‌باشد.

ورزش بعد از جراحی ژنیکوماستی

شما بعد از گذشت دو ماه از جراحی می‌توانید ورزش خود را به صورت حرفه ای شروع کنید. فقط در هفته‌های اول سعی کنید تمرینات سبکتری داشته باشید.